Badanie - Socjologiczna charakterystyka polskich Graczy konsolowych - Wyniki ankiety

Tytułem wstępu.

Badanie to przeprowadzone zostało na grupie 793 Graczy konsolowych. Wyniki te posłużą do napisania mojej pracy seminaryjnej. Poruszając tą tematykę miałem dwa cele. Pierwszym było opisanie grupy Graczy konsolowych uwzględniając takie czynniki jak podział na płeć, wiek, wykształcenie. W tym odniesieniu interesuje mnie również temat samych gier konsolowych, w jaki sposób są one postrzegane przez samych Graczy i jakie widzą w nich plusy i minusy. W jaki sposób Gracze opisują inne osoby grające. Czym Gracze konsolowi interesują się oprócz grania. Drugi cel tej pracy był bardziej symboliczny. Chciałbym po prostu zwrócić uwagę polskich badaczy na tematykę konsol. Oddzielić strefę gier komputerowych od konsolowych. Analizując polską literaturę poruszającą tematykę gier elektronicznych doszedłem do wniosku, że gry konsolowe są marginalizowane. W podręcznikach występuje jedna wielka generalizacja konsol w kierunku sektora gier komputerowych. Moim zdaniem takie mieszanie obydwu "światów" jest błędne. W dzisiejszych czasach konsole do gier zaczynają wypierać komputery jako platformy do grania. W Polsce to zjawisko dopiero powstaje, jednak wystarczy spojrzeć na kraje Europy Zachodniej. Tam gry komputerowe są sektorem znacznie mniejszym niż gry wydawane na konsole. Unikanie tej generalizacji ma także na celu szersze przyjrzenie się grom konsolowym. Zwrócenie uwagi na ich historię, na gry, które nigdy nie ukazały się na komputerach. Podstawą w odróżnieniu tych dwóch segmentów rynku jest również sposób samego użytkowania gier. Zupełnie odmienne "stanowisko grania". W przypadku komputerów jest to zazwyczaj monitor, mysz i klawiatura. W przypadku konsol, patrząc z perspektywy dzisiejszych czasów, jest to telewizor HD, odpowiednie nagłośnienie (standardem dla gier konsolowych jest system 5.1), kontroler do gier (a także ich różnorodność np. kontroler do Wii). Te czynniki wpływają również na odmienną percepcję Gracza, inny sposób grania, a także odbioru samych gier.

Samo przeprowadzenie badania, wysoki wskaźnik odpowiedzi jak na tak krótki czas udostępnienia ankiety (niespełna tydzień) uzmysłowił mi również jedną rzecz. Sektor konsol w Polsce jest obecnie niszą patrząc przez pryzmat naukowy. Tak wysoki odzew (793 osoby) ze strony respondentów pokazuje jak mało uwagi poświęca się temu segmentowi rynku gier. Przyczyną takiego stanu rzeczy jest wspomniane przeze mnie ujednolicenie z segmentem gier komputerowych. Moja praca ma na celu zmianę tej perspektywy.

Poniżej przedstawiam krótką charakterystykę i objaśnienie przeprowadzonego badania.

Swoje badanie postanowiłem przeprowadzić drogą internetową, docierając do Graczy poprzez fora o tematyce konsolowej. W ten sposób miałem możliwość trafienia do szerokiego oraz różnorodnego grona Graczy. Wybierałem fora, które spełniały tego typu wytyczne:

- fora, które są ściśle związane z tematyką konsol, a nie są dodatkiem np. do forów o tematyce gier komputerowych czy nowych technologii

- fora poruszające tematykę wszystkich konsol

- fora poruszające tematykę konsol skupiające się na określonej tematyce związanej z grami konsolowymi (jak gry retro, gry japońskie, blogi poświęcone grom)

- fora oficjalne, tworzone przez firmy produkujące konsole (Sony, Microsoft, Nintendo)

- fora nieoficjalne tworzone przez Graczy poświęcone jednej konsoli current-gen lub konkretnej konsoli przenośnej; w tym przypadku kierowałem się pozycją w wyszukiwarce Google

- fora miesięczników o grach konsolowych

- wyłącznie fora polskie

Uważam, że tego typu rozdzielenie pomogło mi przybliżyć się w kierunku obiektywizmowi oraz scharakteryzować faktyczne obecne zainteresowanie danymi konsolami na polskim rynku gier.

Ankieta była otwarta od 21.03.2010 do 27.03.2010. Wypełniło 793 respondentów. Umieściłem ją na 16 wyselekcjonowanych forach o tematyce konsolowej. Poniżej zamieszczam bezpośrednie adresy oraz krótki ich opis:

--> -->

http://community.eu.playstation.com/t5/Polskie-Forum/ct-p/cPL – oficjalne forum konsol PlayStation

http://xboxforum.pl- forum o konsolach Xbox i Xbox 360

http://www.ps3site.pl/forum/index – forum o konsoli PS3

http://wiiem.pl/forum - forum o konsoli Wii

http://psp-team.pl/forumpsp/index.php?act=idx – forum o konsoli PSP

http://www.ndstuff.pl/forum/index.php – forum o konsolach DS

http://www.gameboyzone.vdl.pl/forumgb/index.php – forum o konsolach GameBoy

http://www.psxextreme.info/index – forum PSX Extreme – polskiego miesięcznika o konsolach

http://forum.neogo.pl/index – forum Neo+ - polskiego miesięcznika o konsolach

http://konsolowisko.pl/forum/index – forum o konsolach

http://www.konsola.pl/forum/index.php?act=idx - forum o konsolach

http://gameonly.pl/forum/index.php – forum o konsolach

http://www.skizo.org/forum/index.php?act=idx – forum o konsolach przenośnych PSP i DS, które dodatkowo posiada dość obszerny dział dotyczący innych konsol (stacjonarne i retro)

http://www.retroage.net/forum/index.php – forum skupiające się na konsolach retro

http://poofa.org/index.php – forum, na którym pojawiają się ciekawostki pochodzące ze świata konsol

http://j-games.pl/index.php – forum o japońskich grach

Ze swojej strony zachęcam do odwiedzenia każdego z tych forów.

Wyniki przeprowadzonej ankiety:

1. Płeć

Zdecydowaną większością wśród respondentów stanowili mężczyźni (95%). Zaledwie 5% wśród respondentów to kobiety. Tego typu wyniki nie są zaskakujące. Paradoksalnie 5% kobiet grających na konsolach to wcale nie taki mały wynik. To prawie 40 respondentek. Współczynnik kobiet grających powoli zaczyna się wyłaniać, a 5% wśród ankietowanych jest udokumentowaniem tej tezy. Jednak sam wynik obrazuje dobitnie, że gry konsolowe w Polsce są obecnie domeną mężczyzn.

2. Wiek

Przeważającą grupą Graczy konsolowych stanowią ludzie młodzi w wieku 15-26 lat (78%). Z kolei w przedziale wieku 9-14 znalazło się jedynie 5% respondentów, natomiast żaden respondent nie był w wieku 3-8 lat. Wyniki przeprowadzonego badania niwelują pewien stereotyp dotyczący gier, który mówi o tym, że gry są kierowane głównie dla dzieci. Wyniki przeprowadzonej ankiety pokazują zupełnie coś innego.

3. Wykształcenie

Prawie połowa respondentów posiada wykształcenie średnie (46%). Jedna czwarta to Gracze o wykształceniu wyższym (25%). Prawie tyle samo jest Graczy z wykształceniem podstawowym (24%). Tylko 5% respondentów posiada wykształcenie zawodowe. Przedstawione wyniki są z pewnością zdeterminowane średnią wieku respondentów.

4. Stan cywilny

Ponad połowa respondentów to osoby nie będące w żadnym związku (66%). 25% ankietowanych jest w związku nieformalnym, natomiast tylko 9% osób to osoby w związkach formalnych.

5. Posiadana konsola

Najwięcej ankietowanych, prawie połowa (48%), posiada konsolę PlayStation 3. Biorąc pod uwagę pozostałe current-geny jest to wysoki wynik. Xboxa 360 posiada 37% ankietowanych, z kolei Wii już tylko 14%. Wiele osób posiada konsolę PlayStation 2 (40%). Z kolei w segmencie handheld'ów najwięcej osób posiada konsolę PSP (37%), lecz posiadacze DS'a mocno od tego wyniku nie odstają (32%). Bardzo dużo osób, biorąc pod uwagę datę produkcji, posiada konsolę PlayStation (26%). GameBoy Advance jest w posiadaniu 18% ankietowanych, zaś wcześniejsze generację konsoli GameBoy 17%, co również można uznać za przyzwoity wynik. Spora liczba ankietowanych posiada najstarsze z wymienionych konsol, takie jak NES (11%) i SNES (9%). Z kolei bardzo mało osób posiada konsolę Xbox (6%). W innych posiadanych konsolach (9%) najwięcej osób wymieniało konsolę Sega Saturn, której nie uwzględniłem na liście. Wiele osób mianem konsoli określało takie platformy do grania jak iPhone, iPod Touch, PC, N-Gage, tzw. "Ruskie Jajeczka" oraz Pegasus. Ten ostatni jest zapewne objawieniem sentymentalizmu, z kolei wymienianie PC było najprawdopodobniej powodowane zwróceniem uwagi na fakt, że komputer również używany jest do grania. I-phone z kolei to oznaka obecnych czasów. W tej rubryce w marginalnym stopniu pojawiły się również takie platformy do grania jak: Atari 2600, Atari Jaguar, Virtual Boy, Sega GameGear, Sega Master System, Amiga, Intellvision, Gizmondo, Interton 4000, Neo Geo Pocket Color, Wonderswan, Sega Mega CD, Amiga CDTV, Amiga CD32, Supervision, Nintendo Pokemon Mini, Philips Cdi, Coleco Vision, JXD 1000 czy TV Connector.

W tabeli kolorem oddzieliłem firmy produkujące konsole. Czerwony to Sony, firma dominująca na naszym rynku. Zielonym oznaczyłem Microsoft, którego najnowsza konsola plasuje się dość wysoko na polskim rynku, jednak to konsole firmy Nintendo oznaczone kolorem niebieskim są w posiadaniu większej liczby respondentów. Żółty kolor to firma Sega, która obecnie nie produkuje żadnej konsoli. Kolorem szarym oznaczyłem inne platformy do grania.

6. Od kiedy respondenci grają na konsoli

Prawie połowa respondentów (45%) gra na konsolach już od ponad 10 lat. 31% respondentów gra od 5 do 10 lat. Bardzo mało osób (4%) dopiero zaczyna granie. Ten wykres pokazuje również przywiązanie respondentów do grania. Z biegiem lat nie rezygnują z grania, wręcz przeciwnie ciągle je pielęgnując.

7. Godziny w tygodniu poświęcane na granie

Najwięcej osób (27%) gra na konsoli od 6 do 10 godziny w tygodniu. Trochę mniej osób od 1 do 5 godzin (21%) oraz od 11 do 15 godzin (19%). Bardzo mało ankietowanych gra poniżej 1 godziny w tygodniu (3%). Z kolei są osoby, które grają powyżej 30 godzin w tygodniu (6%).

8. Preferowany gatunek gier

Najwięcej osób jako swój ulubiony gatunek gier wybrało strzelaniny (69%). Równie wysoką popularnością cieszą się gry przygodowe (67%). Zaraz po nich znajdują się gry RPG (57%), platformowe (48%) oraz wyścigi (45%). Mniejsze zainteresowanie wśród respondentów wzbudzają gry sportowe (30%), logiczne (26%), muzyczne (25%), strategiczne (24%). W innych (7%) najczęściej respondenci wymieniali takie gatunki jak gry akcji, bijatyki, slashery, skradanki i gry zręcznościowe.

9. Wybierany tryb grania

Zdecydowana większość respondentów odpowiedziała, że gra w trybie offline (91%). Z tego wynika, że 9% ankietowanych gra wyłącznie po sieci. Z kolei tryb online wybiera 67% ankietowanych. Taki wynik potwierdza moją tezę postawioną przed przeprowadzeniem tego badania mówiącą o tym, że pomimo dostępu do internetu (przyp. badanie przeprowadzone za pomocą internetu), aż 33% ankietowanych nie korzysta z funkcji gry sieciowej. Jedną z przyczyn może być brak wiedzy odnośnie usług sieciowych gier.

10. Konsola na której respondenci grają najczęściej

Najczęściej wybieraną konsolą do grania przez respondentów jest konsola PlayStation 3 (40,6%). Zaraz po niej znalazła się konsola Xbox 360 (26,2%). Na trzecim miejscu, wśród najczęściej wybieranych konsol używanych do grania znalazła się konsola przenośna DS (12,7%). W dalszej kolejności, najczęściej wybieranymi konsolami do grania są PSP (5,9%), Wii (5,6%) i PlayStation 2 (4,9%).

11. Ilość kupowanych gier w ciągu roku

Najwięcej respondentów kupuje od 6 do 9 gier w ciągu roku (26%). Wiele osób kupuje od 3 do 5 gier (21%), ale również powyżej 13 gier w ciągu roku (18%). Z kolei od 10 do 13 gier kupuję 16 % respondentów. Są również osoby, które w ogóle nie kupują gier (8%).

12. Stosunek do przerabiania konsol

Najwięcej, bo 33% ankietowanych sprzeciwia się przerabianiu konsol. Z kolei 31% respondentom samo przerabianie konsoli jest obojętne, jednak nie mają oni przerobionej konsoli. 21% osób nie popiera przerabiania konsol, jednak jak deklaruje, posiada przerobioną konsolę. Natomiast 15% ankietowany popiera przerabianie konsol.

13. Relacje z rówieśnikami

Połowa ankietowanych ocenia swoje relacje z rówieśnikami jako bardzo dobre. 36% ocenia je dobrze, natomiast mało osób ocenia je mianem obojętnych (7%). Tylko 4% wśród ankietowanych to osoby zamknięte, a 3% unika kontaktów z rówieśnikami. Ten wykres pokazuje, że zdecydowana większość graczy to osoby komunikatywne i towarzyskie. W znacznie mniejszym stopniu są to osoby unikające kontaktów społecznych.

14. Impuls, który skłonił do sięgnięcia po konsolę

Zdecydowana większość ankietowanych uważa, że sięgnęła po konsolę w celu rozrywki (77%). 33% osób w sięgnięciu po konsolę upatruje chęć oderwania się od życia codziennego. 19% skłoniło się do zakupu konsoli pod wpływem znajomych. Z kolei tylko 7% respondentów kupiło konsolę pod namową rodziny. Bardzo mało osób kierowało się prasą (6%), reklamą (3%) oraz modą (3%). Z kolei w innych powodów (10%) respondenci wskazywali najczęściej na swoją pasję, hobby, zainteresowania, chęć wcielenia się w bohaterów gier, umilenie podróży, nudę, brak konieczności aktualizowania sprzętu, możliwość ingerencji w wirtualną rzeczywistość oraz brak możliwości uprawiania sportu z powodu kalectwa.

15. Plusy jakie respondenci dostrzegli dzięki graniu

Najwięcej respondentów (79%) uważa, że gry poprawiły ich umiejętności językowe. Ponad połowa ankietowanych (61%) grom zawdzięcza zwiększenie własnego refleksu. 41% osób uważa, że gry zwiększyły ich umiejętności szybkiego podejmowania decyzji. 27% ankietowanych w grach upatruje możliwość spełnienia skrytych marzeń, niemożliwych do zrealizowania w życiu codziennym, zaś 19% uważa, że gry wpływają na podwyższenie umiejętności komunikacyjnych. W innych plusach (9%) jakie respondenci upatrują w graniu najczęściej zwracano uwagę na możliwość poznania nowych ludzi, zawieranie przyjacielskich znajomości, poprawa nastroju, relaks, skuteczny sposób na nudę, poszerzenie logicznego myślenia, podwyższenie umiejętności abstrakcyjnego myślenia, poprawa rytmiki, rozładowanie energii, rozwój kulturalny oraz edukacja. Z kolei 9% ankietowanych nie dostrzegło żadnych plusów wynikających z grania.

16. Minusy jakie respondenci dostrzegli dzięki graniu

Ponad połowa ankietowanych uważa, że granie zmniejsza ich ilość czasu potrzebnych na wykonanie innych czynności (53%). 31% ankietowanych uważa, że gry wpływają na zmniejszenie ich chęci do edukacji. 9% respondentów uważa, że gry wpłynęły na wzrost agresywności. 7% upatruje w grach pogorszenie stosunków rodzinnych, a zaledwie 5% ankietowanych chciałoby przenieść wydarzenia z gry do życia codziennego. Ostatni wynik obala kolejny stereotyp mówiący o tym, że wielu graczy odgrywa sceny poznane w grze, w życiu codziennym. Takich osób jest zaledwie garstka. Z innych minusów (4%) jakie respondenci dostrzegli dzięki graniu, najwięcej osób upatruje pogorszenie wzroku, wielu pieniędzy wydawanych na gry kosztem innych produktów oraz brak wystarczającego czasu na sen. Parę osób jako minusy grania podkreślało również spędzanie czasu na granie kosztem nauki, wzrost poziomu frustracji z powodu niemożności grania w danym momencie, spowolnienie procesu przyswajania wiedzy, otyłość, uzależnienie. Z kolei 31% osób nie dostrzegło żadnych minusów wynikających z grania.

17. Jak konsolowi gracze oceniają inne osoby, z którymi grają

Połowa ankietowanych uważa, że inne osoby grające są osobami miłymi. Z kolei 40% uważa, że są to osoby bardzo komunikatywne oraz otwarte. 26% badanych graczy nie ma określonego zdania odnośnie innych osób grających ponieważ rzadko rozmawia z tymi osobami. 22% respondentów uważa, że inne osoby grające często nadużywają wulgaryzmów. Najmniej bo zaledwie 2% ankietowanych uważa, że gracze z którymi grają, są osobami zamkniętymi w sobie, które nie mają ochoty do rozmowy.

18. Inne dobra kultury oprócz grania, z jakich korzystają konsolowi gracze

Najwięcej respondentów oprócz grania interesuje się filmem (92%) oraz muzyką (89%). Ponad połowa respondentów wskazuje również na zainteresowanie książką (59%). Mniej osób spędza czas wolny w dyskotece (23%) oraz w operze i teatrze (15%). Z innych dóbr kultury (11%), z których korzystają gracze, najwięcej respondentów wskazywało sport, kino, koncerty, puby, komiksy, manga i anime. Parę osób wskazało również filharmonie, muzea, internet, fotografie oraz spotykania ze znajomymi.

Wnioski dotyczące przeprowadzonego badania.

Samo stworzenie i rozesłanie ankiety sprawiło mi wiele przyjemności. Bardzo mnie zaskoczyła frekwencja odpowiedzi. Wygórowaną poprzeczką było dla mnie uzyskanie 400 odpowiedzi, wynik 793 zwrotów ankiet szczerze mnie zaskoczył. W tygodniu, w którym była otwarta ankieta, spotkałem się ze sporą ilością komentarzy, krytyki, sugestii oraz pochwał. Z tego miejsca chciałem jeszcze raz wszystkim ankietowanych podziękować za poświęcenie dla mnie swojego czasu. Bardzo miłym zaskoczeniem była dla mnie mnogość oraz szczerość odpowiedzi na pytania otwarte. Przyznam się, że dały mi one dużo do myślenia. Jeżeli zdarzy się, że będę przeprowadzał kolejne badanie, z pewnością wezmę pod uwagę wiele z poruszonych przez ankieterów treści. Niemniej, choć ankieta ta nie była doskonała, wydaje mi się, że przetarłem nią pewne szlaki na drodze ku szerszemu przyjrzeniu się grom konsolowym. Czy inni naukowcy pójdą tą drogę i ulepszą moją pracę? Mam taką nadzieję. Jako jeden z Graczy, tego Wam, jaki i sobie życzę.

Michał Wierzbicki

Ankietę przeprowadziłem przy pomocy strony internetowej www.ebadania.pl